( Indoor Plant ) घराची सुंदरता वाढवण्यासाठी लावल्या जाणाऱ्या वनस्पती ।। शेती ।। खासमराठी

भाग १

( Indoor Plant ) ती झाडे आहेत जी आपण घरामध्ये मातीच्या कुंडीमध्ये लावू शकतो . तुम्ही तुमच्या घराची सुंदरता वाढवण्यासाठी हि ( Indoor Plant ) घरगुती झाडे लावू शकता . उदाहरणार्थ उष्णकटिबंधीय झाडे अथवा अशी झाडे जी गारवा देतात. या प्रकाच्या झाडे - वनस्पती आपल्या घराची सुंदरताच नाही तर आपले घराचे वातावरण आनंदमय ठेवण्यास मदत करतात. घरात लावली जाणारी झाडे अधिकतर पहिल्या पासूनच एखादे मडके किंवा कंटेनर मध्ये लावलेली असतात त्यामुळे त्यांना दुसऱ्या पद्धतीने लावण्याची गरज नसते. घरी स्वतंत्रपणे रोपे लावण्याचे दोन कारणे आहेत.

आपण उगवलेली रोपे खूप मोठी असल्यास ती दुसर्‍या मोठ्या कंटेनरमध्ये लावावी लागेल. किंवा आपण स्वतंत्रपणे वाढण्यासाठी या वनस्पतीच्या मुळाची लागवड दुसर्‍या कंटेनरमध्ये करू शकता . अधिकतर लहान रोपे अशा ठिकाणी लावली पाहिजेत जेथे पुरेसा सूर्यप्रकाश येतो , असे केल्याने रोपे हिरवेगार आणि टवटवीत राहतील. समजा जर तुम्ही रोपटे ठेवलेल्या जागी सुर्प्रकाश येत नसेल तर रोपटे असलेले मडके ठराविक कालावधीसाठी उन्हात ठेवू शकता व नंतर पुन्हा हवे त्या ठिकाणी हलवू शकता.

आपल्या घरासाठी घरातील वनस्पती निवडताना आपण वनस्पतीच्या गुणधर्मांवर आधारित निवडू शकता. यासाठी आपण त्या वनस्पतींचे आकार, निसर्ग आणि इतर गुणधर्म काळजीपूर्वक परीक्षण केले पाहिजेत .

रोपट्यांच्या मुळाचे परीक्षण :

रोपट्यांच्या मुळाचे परीक्षण करणे हे खूप महत्वाचे आहे कारण काही रोपट्यांची मुळे हि फारच विरळ असतात त्यामुळे आपल्याला त्या रोपट्याची जास्त काळजी घ्यावी लागते. रोपट्यांच्या मुळांचे निरीक्षण करण्यासाठी त्यांना उखडून पाहण्याची आवश्यकता नसते. जर रोपटे लहान असेल तर असे आपण करू शकतो पण मोठ्या रोपट्या बाबत आपण हे करू शकत नाही. कोणत्याही निरोगी रोपट्याची मुळे मोठी असतात आणि त्यांचा रंग हा फिकट हलका असतो. याच्या व्यतिरिक्त तुम्ही रोपटे निरोगी आहे कि नाही हे त्याच्या पानाला स्पर्श करून व बघून ठरवू शकता. हलकी आणि आकाराने मोठी पाने असलेली रोपटी निवडणे जरुरीचे असते.

रोगाची तपासणी करावी :

आपण निवडलेल्या रोपट्याचे परीक्षण आपण करू शकतो. अशा प्रकारच्या वनस्पतींमध्ये कोणत्याही प्रकारची कीड असल्यास किंवा ते एखाद्या मार्गाने निरोगी नसल्यास त्यांना घरी नेऊ नका .रोपटे निरोगी आहे कि नाही हे तपासण्यासाठी आपण पाहू शकता की झाडाच्या पानात पांढरे डाग नाहीत. तसेच, पानांना चिकट द्रव अवशेष किंवा दुर्गंधी येत असल्यास अशा स्थितीत देखील ही रोपे निवडू नये .

बऱ्याच लोकांना माहित नसत कि घरी लावली जाणारी रोपटी कोणती आहेत ? त्यांची उत्सुकता हे देखील आहे कारण आपण बर्‍याचदा आपल्या घरात किंवा घराभोवती अनेक फळझाडे लावतो. परंतु इनडोअर झाडे अशी वनस्पती आहेत ज्यांना सूर्यप्रकाश आणि पाण्याची फारच कमी प्रमाणात आवश्यकता असते. अशा वनस्पती सामान्यत: इनडोअर रोपे मानली जातात.

घरात लावली जाणारी सर्वोत्तम रोपे :

सर्वात चांगली इनडोअर रोपे अशी आहेत जी कमी प्रकाश आणि अगदी कमी पाण्यात असूनही निरोगी राहतात. तसेच, ज्या वनस्पतींवर कीटकांवर फारसा परिणाम होत नाही. अशा रोपांचा समावेश सर्वोत्तम रोपांच्या यादीत केला जातो.

१) मनी प्लांट ( Money Plant ) :

मनी प्लांट ( Money Plant )

या वेलाचे एक पान 7 ते ८ सेंटीमीटर लांबीचे असते . ही वनस्पती अगदी कमी प्रकाशातही टिकू शकते. हे पाणी आणि माती या दोन्ही ठिकाणी वाढली जाऊ शकते. मोनिप्लांट्समध्ये हवेतील कार्बन डाय ऑक्साईड शोषून घेण्याची आणि ऑक्सिजन सोडण्याची क्षमता असते. मनी प्लांट्स हवेतील कार्बन डायऑक्साईड कमी करतात आणि आपल्या श्वासोच्छवासाला शुद्ध ऑक्सिजनचा पुरवठा करतात .

२) कोरफड ( Aloe Vera ) :

कोरफड हवा शुद्ध करते आणि त्वचा सुंदर बनवते. या रोपाला वाढण्यासही कमी पाण्याची आवश्यकता असते. त्याची पाने बरीच जाड आणि मजबूत असतात. पानाच्या आतील भाग कट केल्याने एक प्रकारची जेल तयार होते जी त्वचेव्यतिरिक्त बर्‍याच रोगांच्या निदानासाठी वापरली जाते. या रोपाची जास्त काळजी घेण्याची आवश्यकता नसते .

३) अ‍ॅग्लॉनिमा ( Aglaonema ) :

अ‍ॅग्लॉनिमा ( Aglaonema )

ही एक अतिशय सुंदर आणि आकर्षक वनस्पती आहे जी कमी प्रकाशात वाढते. या व्यतिरिक्त या वनस्पतीची वाढ खूपच कमी आहे. घरासाठी सुंदरता वाढवण्यासाठी लागवड केलेली वनस्पती म्हणून या कारणास्तव हि वनस्पती खूप लोकप्रिय आहे.

४) पाइन प्लांट ( Pine Plant ) :

पाइन वनस्पती घराची हवा शुद्ध करण्यासाठी खूप प्रसिद्ध आहे. या वनस्पतीची पाने लहान आहेत. त्यासाठी जास्त काळजी घेण्याची आवश्यकता नसते. परंतु वेळोवेळी त्यांना ट्रिम करणे आवश्यक असते. खास गोष्ट म्हणजे ही वनस्पती रात्री देखील ऑक्सिजनचा आपल्याला पुरवठा करते . आपण हि वनस्पती घरात कुठेही लावू शकतो .

५) एस्पीडिस्ट्रा ( Aspidistra ) :

या वनस्पतीस जास्त पाणी घालण्याची आवश्यकता नाही. आपण घरी लावल्या जाणाऱ्या व जास्त देखभाल न करू इच्छित असणाऱ्या वनस्पतींवर जास्त वेळ घालवू इच्छित नसल्यास एस्पीडिस्ट्रा वनस्पती आपल्यासाठी खूप उपयुक्त ठरू शकते.

६) तुळस ( Basil ) :

आयुर्वेदिक औषधाच्या दृष्टिकोनातून अनेक रोग बरे करण्याचे औषधी गुणधर्म असलेली वनस्पती म्हणून ओळखले जाते ; त्याची वाळलेली पाने डास दूर करण्यासाठी शतकानुशतके वापरली जातात. हि वनस्पती ५००० वर्ष अधिक काळापासून लावली गेलेली वनस्पती आहे.

७) अरेका पाम ( Areca palm ) :

अरेका पाम ( Areca palm )

अरेका पाम कार्बन डाय ऑक्साईडला ऑक्सिजनमध्ये रूपांतरित करते. कधीकधी या झाडाची काळजी घेण्यासाठी पाने स्वच्छ करणे आवश्यक आहे. त्यांना प्रत्येक तीन-चार महिन्यांत सूर्यप्रकाशात ठेवावे लागते . या वनस्पतीची लागवड करण्यासाठी ओलसर माती वापरावी.

-------------------------------------------------

मित्र - मैत्रिणींनो ( Indoor Plant ) घराची सुंदरता वाढवण्यासाठी लावल्या जाणाऱ्या वनस्पती ।। शेती ।। खासमराठी भाग १ मध्ये आपण पाहिले कि इनडोअर प्लांट्स म्हणजे काय ? खरेदी करताना त्यांना कसे निवडावे ? आणि इनडोअर प्लांट्स कोणती आहेत ? तर पुढच्या भागात आपण पाहणार आहोत त्यांची निगा व देखभाल कशी करतात अथवा ते रोपटे कसे लावले जाते.

तुमचा अभिप्राय आमच्यासाठी खूप मौल्यवान असतो त्यामुळे काही अडचणी असल्यास कंमेंट करायला विसरू नका तसेच हि माहिती तुमच्या प्रियजनांशी शेयर करा. खासमराठी नेहमीच नवनवीन माहिती तुमच्यासाठी घेऊन येत असते . धन्यवाद !!